Temat 6
Inwentaryzacja, badania, określenie głównych założeń przyszłych prac konserwatorskich.
Badania malowideł ściennych w drewnianym kościele pod wezwaniem Matki Boskiej Gromnicznej w Siemiechowie praca magisterska, ASP Kraków
Marcin Błaszczyk
pod kierunkiem adi. Andrzeja Guzika

Streszczenie:
Badania malowideł ściennych w XVI w. drewnianym kościele p.w. Matki Boskiej Gromnicznej rozpoczęte zostały w 1953 r. przez prof. J.E. Dutkiewicza. Ich kontynuacji podjął się pan T. Pawlik w roku 1960 w ramach swojej pracy dyplomowej na Wydziale Konserwacji i Restauracji Dzieł sztuki ASP w Krakowie.
Niniejsze opracowanie jest zatem próbą uaktualnienia posiadanego stanu wiedzy na temat Siemiechowskich polichromii, w miarę możliwości poszerzoną o nowe wnioski i odkrycia. Zakres prac inwentaryzacyjnych oraz badawczych przedstawiał się następująco:

  1. Historia parafii, kościoła i jego malowideł ściennych w oparciu o dane archiwalne i literaturę.
  2. Inwentaryzacja ścian i malowideł prezbiterium (opisowo-pomiarowa, rysunkowa fotograficzna oraz fotogrametryczna).
  3. Stan zachowania i przyczyny zniszczeń malowideł.
  4. Badania stratygraficzne malowideł.
  5. Badania technologiczne nawarstwień ściennych.
  6. Badania warunków klimatycznych panujących w kościele.
  7. Badania mikrobiologiczne.
  8. Prace odkrywcze.
  9. Proponowane generalne założenia przyszłych prac konserwatorskich.
Do najważniejszych aspektów pracy należało określenie ilości nawarstwień ściennych, ich chronologii, stanu zachowania oraz propozycje dalszych działań konserwatorskich. Opracowano także graficzne mapy zasięgu poszczególnych warstw chronologicznych występujących na wszystkich ścianach prezbiterium. Podczas prowadzonych badań udało się odkryć bardzo cenne, a nieznane dotąd malowidła na deskach z parapetu chóru muzycznego oraz podłogi na strychu. Ustalono, że pochodzą one pierwotnie ze stropu w nawie i prezbiterium a należą do dwóch oddzielnych warstw chronologicznych; XVT w. malowidła patronowego oraz renesansowej dekoracji z ok. 1643 r. Odkrycie malowideł ze stropu możliwe było dzięki zastosowaniu fotografii w podczerwieni przy użyciu techniki cyfrowej. Prace inwentaryzacyjne malowideł ściennych zostały przeprowadzone przy zastosowaniu współczesnych technik fotogrametrycznych i dziąki ścisłej współpracy w Zakładem Fotogrametrii i Informatyki Tcledctckcyjncj AGH w Krakowie. Przeprowadzenie badania mikroklimatu we wne_trzu kościoła pozwoliło ustalić stopień ewentualnego zagrożenia mikrobiologicznego malowideł oraz drewna. Końcowym efektem prac było opracowanie ogólnych wniosków dotyczących przyszłych prac konserwatorskich. W ich zakres weszły propozycje konserwacji technicznej (zabezpieczającej) oraz estetycznej, jak również sugestie dotyczące całości obiektu (instalacji urządzeń alarmowych, przeciwpożarowych, antywłamaniowych, przywrócenia właściwej cyrkulacji powietrza wewnątrz świątyni, oraz sugestia dotycząca przyszłej funkcji obiektu obecnie zapomnianego i nieużywanego).
  1. Widok ogólny kościoła w Siemiechowie
  2. Fotoplan trójbocznego zamknięcia prezbiterium
  3. Fragment sceny Zwiastowania Najświętszej Marii Pannie, ok. 1643 r.
  4. Scena Ofiarowania Pana Jezusa w Świątyni, ok. 1643 r., fot. w świetle białym.
  5. Scena Ofiarowania Pana Jezusa w Świątyni, ok. 1643 r., fot. w świetle UV.
  6. Fragment deski z parapetu chóru muzycznego, widoczna polichromia z ok. 1643 r., zdjęcie w świetle białym.
  7. Fragment deski z parapetu chóru muzycznego, widoczna polichromia 7 ok. 1643 r. oraz dekoracja patronowa z XVI w., zdjęcie w podczerwieni.
  8. Deska z parapetu chóru muzycznego, fotografia w podczerwieni z nałożoną cyfrowo rekonstrukcją dekoracji patronowej z XVI w.
  9. Przekrój boczny malowideł ściennych badany w powiększeniu mikroskopowym.