Przedmiotem mojej pracy magisterskiej, wykonanej pod kierunkiem adi. Joanny Czernichowskiej oraz st. wykł. Wojciecha Chrościckiego na Wydziale Konserwacji i Restauracji Dzieł Sztuki Akademii Sztuk Pięknych w Warszawie, były trzy obrazy autorstwa Jerzego Stajudy, wykonane w technice olejnej na podłożach papierowych, najprawdopodobniej w II połowie lat 50-tych XX wieku. Właścicielem obrazów jest Muzeum ASP w Warszawie, do którego w 1992 roku, wraz z ponad dziewięcioma tysiącami innych obiektów autorstwa Jerzego Stajudy, przekazane zostały w depozyt przez spadkobierców artysty. Stan zachowania wszystkich trzech obrazów określono jako zły. Największe uszkodzenia mechaniczne rozległe pęknięcia i ubytki występowały w obiekcie Martwa natura. Obraz stanowił jedynie ocalały fragment (prawdopodobnie ok. 60%) pierwotnej kompozycji. Zachowane krajki znajdowały się w bardzo złym stanie były pozaginane, poszarpane i porozrywane. Wybrane fotografie ukazują stan zachowania obrazu przed, w trakcie i po konserwacji. Prace konserwatorskie wszystkich trzech malowideł obejmowały oczyszczenie, prostowanie, sklejenie pęknięć, odkwaszenie, uzupełnienie ubytków, dublaż oraz retusze. Omawiane obrazy są przykładami obiektów interdyscyplinarnych, łączących malarstwo olejne z papierem, i jako takie wymagały osobnych metod konserwacji. Wykonane zabiegi dobrane zostały metodą prób i błędów, gdyż nie istnieją uniwersalne rozwiązania, tego typu obiekty muszą być traktowane indywidualnie. Niezbędna wydaje się wymiana doświadczeń między konserwatorami różnych specjalizacji, zwłaszcza dziś, gdy coraz więcej powstaje obiektów łączących kilka dziedzin sztuki.

1. Lico obrazu Martwa natura przed konserwacją. Fot. R. Stasiuk.
2. Odwrocie obrazu Martwa natura przed konserwacją. Fot. R. Stasiuk.
3. Lico obrazu Martwa natura w świetle bocznym – stan przed konserwacją. Widoczne: faktura malowidła, spękania i ubytki warstwy malarskiej wraz z podłożem papierowym. Fot. R. Stasiuk.
4. Fragmenty lica obrazu Martwa natura – zdjęcie wykonane pod mikroskopem stereoskopowym Nikon SM2 1500 (kamera CCD Fiber Illuminator Nikon, program komputerowy Lucia Image V.4.6.). Widoczne: faktura i pęknięcia warstwy malarskiej oraz podłoża papierowego. Fot. R. Stasiuk.
5. j.w.
6. Fragment krajki obrazu Martwa natura w trakcie konserwacji – widoczne zniszczenia papieru Fot. R. Stasiuk.
7. Makroskopowe zdjęcie jednej z krajek obrazu Martwa natura – zdjęcie wykonane pod mikroskopem stereoskopowym Nikon SM2 1500 (kamera CCD Fiber Illuminator Nikon, program komputerowy Lucia Image V.4.6.). Widoczny stan zachowania podłoża papierowego w miejscu pęknięcia. Fot. R. Stasiuk.
8. Odwrocie obrazu Martwa natura w trakcie konserwacji – po sklejeniu pęknięć podłoża oraz przyklejeniu: oderwanych fragmentów, uzupełnień papierowych i płaszczyzny uzupełniającej brakujący fragment kompozycji. Fot. R. Stasiuk.
9. Lico obrazu Martwa natura po konserwacji – po umieszczeniu w passe-partout. Fot. R. Stasiuk.